بررسی اپیدیمیولوژی مرگ و میر کودکان 1 تا 59 ماه مراجعه کننده به بیمارستان های امیر کبیر، طالقانی و ولیعصر شهر اراک

یکی از شاخص های مهم توسعه و سلامت در کشورها، میزان مرگ و میر کودکان زیر 5 سال می باشد. بنابراین ترسیم دقیق چهره مرگ و میر کودکان در جامعه، به منظور شناسایی علل بروز و یا عوامل قابل اجتناب جهت طراحی مداخلات و جلوگیری از مرگ های مشابه، از جمله مهم ترین راهکارها برای کاهش این میزان است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی مرگ و میر کودکان 1 تا 59 ماه مراحعه کننده به بیمارستان های امیر کبیر، طالقانی و ولی عصر اراک در طی سال های 1388 تا 1393 بود. روش کار : این مطالعه به روش توصیفی مقطعی، از ابتدای سال 1388 تا پایان سال 1393، بر روی کودکان 1 تا 59 ماه با مرگ زودرس مراجعه کننده به بیمارستان های امیر کبیر، طالقانی و ولی عصر اراک انجام گرفت. چک لیست اطلاعات کودکان بر اساس متغیر های تعریف شده در دستورالعمل نظام مراقبت مرگ کودکان 1 تا 59 ماهه دانشگاه های علوم پزشکی کشور و برخی متغیر های دیگر و براساس اطلاعات ثبت شده در مراکز درمانی تکمیل گردید. در نهایت فراوانی اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری spss 18 ، تعیین شد. نتایج : 267 (100%)، مرگ و میر 1 تا 59 ماه از ابتدای سال 1388 تا انتهای سال 1393، وجود داشت، که از این تعداد، 243 (91%)، 12 (49/4%) و 12 (49/4%) موارد از مرگ و میر، به ترتیب مربوط به بیمارستان های امیر کبیر، طالقانی و ولی عصر بوده است. بیشترین و کمترین موارد مرگ با 98 (7/36%) و 21 (8/7%) مورد به ترتیب در سنین 12-1 ماه و 48-36 ماه رخ داده بود. فراوانی پسران با 151 (%5/56) بیشتر از دختران بود. اکثر کودکان با 182 (%1/68) نفر، با پدر و مادر زندگی می کردند. در 9 کودک (%3/3) فوت کرده، سابقه مرگ زیر 5 سال در خانواده ی آن ها وجود داشته است. علل مرگ و میر کودکان 1 تا 59 ماه، در مجموع سه بیمارستان و در کل سال های بررسی شده، به ترتیب فراوانی شامل، ناهنجاری های مادرزادی 58 (7/21%)، اختلالات تغذیه ای و متابولیک 36 (4/13%) و بیماری های تنفسی 33 (%3/12%) بوده است. بحث و نتیجه گیری : نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در حدود %4/47 از مرگ های کودکان 1 تا 59 ماهه، به دلیل 3 علت ناهنجاری های مادرزادی، بیماری های تنفسی و اختلالات تغذیه ای و متابولیک می باشد و تمامی این علل تا حدودی می توانند قابل پیشگیری، تعدیل یا کاهش باشند. لذا طراحی مداخلاتی به منظور کاهش مرگ و میر کودکان به واسطه این علل ضروری می باشد.